Nieuws Blaaskanker

In 2019 is onderzoek gedaan naar de kenmerken en behandeling van patiënten met blaaskanker die al bij diagnose metastasen op afstand hebben. Hiervoor zijn alle patiënten (circa 650) gedetailleerd in kaart gebracht die in 2016 en 2017 zijn gediagnosticeerd. Van de patiënten die behandeld werden met chemo- of immunotherapie was de helft na elf tot dertien maanden nog in leven tegenover slechts drie maanden van de niet-behandelde patiënten. Het onderzoek vond plaats als onderdeel van de Prospective Bladder Cancer Infrastructure (ProBCI).

Een urotheelcelcarcinoom in de hoge urinewegen en het recidief van urotheelcelcarcinoom in de blaas zijn zeer waarschijnlijk klonaal gerelateerd. Patiënten met een primair urotheelcelcarcinoom in de hoge urinewegen lopen een groot risico om later een urotheelcelcarcinoom in de blaas te ontwikkelen. Indien het merendeel van deze tumoren inderdaad klonaal gerelateerd is, biedt dat in de toekomst wellicht opties voor nieuwe diagnostiek en vroegere detectie. Dat concluderen Thomas van Doeveren en collega’s op basis van een literatuurstudie.

Inmiddels zijn van ongeveer 5.000 patiënten met blaaskanker (CIS, T1 en hoger) uitgebreide data verzameld over patiënt- en tumorkenmerken, diagnostiek en behandeling in het kader van BlaaskankerZorg In Beeld (BlaZIB). Doel is inzicht te geven in verschillende aspecten van de blaaskankerzorg in Nederland en aangrijpingspunten te identificeren om deze zorg waar mogelijk te verbeteren. Voor de zomer verwachten IKNL-onderzoekers het totale aantal van 6.000 patiënten te includeren.

De Nederlandse Kankerregistratie (NKR) verzamelt per kankersoort gegevens over diagnostiek, medische behandelingen en uitkomsten van zorg. Deze datasets worden steeds aangepast en geactualiseerd op basis van ontwikkelingen in de kankerzorg. Hiervoor onderhoudt IKNL intensief contact met medisch specialisten en onderzoekers.

Patiëntenvereniging Leven met blaas- of nierkanker is blij met de aandacht van IKNL voor de blaaskankermaand. Dat is nog steeds hard nodig, want deze vorm van kanker is relatief onbekend. De overleving is niet verbeterd, het aantal onderzoeken blijft achter en klinische impact van de resultaten is beperkt.

Vrouwen met blaaskanker hebben alleen in de eerste twee jaar na diagnose een hoger risico om te overlijden aan deze ziekte dan mannen. In de jaren daarna is het sterfterisico van mannen en vrouwen vergelijkbaar, zo blijkt uit onderzoek van Anke Richters (IKNL) en collega’s. Dat betekent dat bij vrouwen sprake is van een onderschatting van de oversterfte in de eerste twee jaar na diagnose. Mogelijk is een agressievere behandeling van vrouwen met blaaskanker gerechtvaardigd.

De REBACARE-trial naar chemospoeling voorafgaand aan operatie voor blaaskanker is nu 2 jaar open. De inclusie verloopt voorspoedig met 18 includerende ziekenhuizen verspreid over heel Nederland. Het IKNL-trialbureau ondersteunt de REBACARE-trial.

Blaaskanker staat wereldwijd in de top tien van meest voorkomende vormen van kanker met circa 550.000 nieuwe gevallen per jaar. Tot nu toe is de impact van blaaskanker het grootst in ontwikkelde landen, maar de verwachting is dat dit de komende decennia gaat verschuiven naar ontwikkelingslanden (vooral in Afrika) onder invloed van demografische veranderingen (bevolkingsgroei en vergrijzing) en toegenomen blootstelling aan risicofactoren, zoals het roken van tabak. Dat blijkt uit een publicatie van Anke Richters en Katja Aben (IKNL) in samenwerking met Bart Kiemeney (Radboudumc) in World Jourmal of Urology.