Vrouwen met survivorship care plan maken meer gebruik van eerstelijnszorg

Vrouwen met baarmoederkanker die een survivorship care plan ontvangen van hun medisch specialist, maken in het eerste jaar na de behandeling intensiever gebruik van gezondheidszorg in de eerstelijn (huisarts en aanvullende zorg). Dit geldt in het bijzonder voor vrouwen die behandeld zijn met radiotherapie en vrouwen met angstige symptomen, aldus Mette Jeppesen (University of Southern Denmark) en collega’s uit Nederland in een publicatie in de Journal of Cancer Survivorship. Volgens de onderzoekers kan een survivorship care plan bijdragen aan het vroegtijdig zoeken van ondersteunende zorg. Nader onderzoek moet uitwijzen of dit ook leidt tot betere patiëntgerelateerde resultaten op lange termijn. 

Het doel van dit onderzoek was de impact van een survivorship care plan te beoordelen op het gebruik van gezondheidszorg na initiële behandeling van baarmoederkanker. Hiervoor werden vrouwen die recent zijn gediagnosticeerd met baarmoederkanker (n = 221) geïncludeerd in een cluster-gerandomiseerde trial in twaalf Nederlandse ziekenhuizen. De helft van de ziekenhuizen gaf een survivorship care plan, de helft reguliere zorg.  De respons was 75%.

Opzet en resultaten 
Het survivorship care plan werd automatisch op maat samengesteld met behulp van het web-based Registratiesysteem Oncologische GYnecologie (ROGY) en uitgereikt aan de deelnemende patiënten. Het plan bevatte gepersonaliseerde informatie over ziekte, behandeling en mogelijk late effecten. Aansluitend verzamelden de onderzoekers informatie over kankergerelateerde bezoeken aan huisarts, specialist en gebruik van aanvullende gezondheidszorg via vragenlijsten met het digitale patiëntenvolgsysteem PROFILES direct na diagnose en na een follow-up van 6, 12 en 24-maanden. Met lineaire regressie-analyses werden de verzamelde gegevens geëvalueerd en vergeleken. 

Vrouwen die een survivorship care plan kregen, bleken in het eerste jaar na de diagnose meer kankergerelateerde bezoeken aan zorgverleners in de eerstelijn af te leggen in vergelijking met patiënten die de gebruikelijke zorg kregen. Bij de follow-up na zes maanden gebruikten vrouwen in de groep die een survivorship care plan hadden ontvangen ook meer aanvullende gezondheidszorg (24%) in vergelijking met vrouwen die de gebruikelijke zorg ontvingen (11%). 

Onder vrouwen met angsten en vrouwen die radiotherapie kregen, hadden alleen vrouwen die een surivorship care plan hadden ontvangen een hoger zorggebruik. Vrouwen met angst of behandeling met radiotherapie daarentegen die géén survivorship care plan ontvingen rapporteerden géén hoger zorggebruik.  

Conclusie en aanbevelingen 
Mette Jeppesen en collega’s komen tot de conclusie dat het aanbieden van een survivorship care plan in het eerste jaar na de behandeling leidt tot een hoger zorggebruik in de eerstelijn, met name door vrouwen die behandeld zijn met radiotherapie en vrouwen met angst. Volgens de onderzoekers geven deze bevindingen aan dat een survivorship care plan vrouwen (beter) in staat stelt om in een vroegtijdiger stadium na de initiële behandeling ondersteunende zorg te zoeken, wanneer zij daar behoefte aan hebben. 

Deze hypothese wordt onderstreept door de waargenomen tendens onder vrouwen in de reguliere zorgarm die na een follow-up van 24 maanden vaker een beroep doen op hun huisarts. Meer zorg in het begin van het ziekteproces kan volgens de onderzoekers een mogelijk preventieve werking hebben op het (voorkomen van) later gebruik van gezondheidszorg. Of dit uiteindelijk ook op lange termijn leidt tot betere patiëntgerelateerde resultaten vergt aanvullend onderzoek. 

Aan deze studie werkten mee onderzoekers en oncologen van University of Southern Denmark, Tilburg University (CoRPS-Center), IKNL, Radboudumc, Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, Catharina Ziekenhuis, Maastricht UMC en NKI-AvL in Amsterdam. 
 

  • Jeppesen MM, Ezendam NPM, Pijnenborg JMA, Caroline Vos M, Boll D, Kruitwagen RFPM, Jensen PT, van de Poll-Franse LV: ‘The impact of the survivorship care plan on health care use: 2-year follow-up results of the ROGY care trial’. J Cancer Surviv. 2017 Sep 5.

  • Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl  

Gerelateerd nieuws

Kwaliteit van leven patiënt verbeterd zes maanden na gynaecologische tumor

Patiënten met endometrium- en ovariumcarcinoom rapporteren een verbeterde gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven binnen zes maanden na initiële behandeling. Dat schrijven Nathalie Zandbergen en collega’s in een publicatie in Acta Oncologica. Sommige subgroepen hebben mogelijk extra ondersteuning nodig, omdat zij in de loop van de tijd minder kans hebben op verbetering van hun kwaliteit van leven. Het gaat hierbij om patiënten met meerdere comorbiditeiten, met een gevorderd tumorstadium en patiënten die behandeld zijn met chemotherapie.

lees verder

Zorgplan afstemmen op individuele behoeften patiënt

Het standaard aanbieden van een (na)zorgplan aan álle patiënten met eierstok- of baarmoederkanker lijkt niet zinvol. Patiënten die actief op zoek zijn naar informatie over hun ziekte kunnen daar baat bij hebben. Echter, bij patiënten die medische informatie liever vermijden kan een (na)zorgplan zelfs leiden tot schadelijke effecten. Dat blijkt uit het proefschrift ‘Survivorship care planning. For women with a gynecological cancer: does information heal or hurt?’ van Belle de Rooij (IKNL, Tilburg University). Volgens de promovenda dienen (na)zorgplannen veel beter afgestemd te worden op de informatiebehoeften van individuele patiënten. 

lees verder