Zorgplannen: geen gunstig effect op tevredenheid patiënt met eierstokkanker
Zorgplannen (“Survivorship Care Plans”) lijken bij patiënten met eierstokkanker geen bijdrage te leveren aan de tevredenheid over de informatievoorziening of de ontvangen zorg. Het verstrekken van zorgplannen kan zelfs leiden tot een geringer vertrouwen in de behandeling. Dat blijkt uit een gerandomiseerde studie van Belle de Rooij (IKNL) en collega’s in twaalf ziekenhuizen in Zuid-Nederland. Deze bevindingen liggen in lijn met eerdere resultaten van de ROGY care trial, waarin is gevonden dat zorgplannen bij patiënten met baarmoederkanker kunnen leiden tot extra zorgen, een hogere emotionele impact en meer ervaren symptomen.
In deze studie zijn de gevolgen op lange termijn geëvalueerd van automatisch gegenereerde zorgplannen op de door patiënten gerapporteerde uitkomsten van behandeling van eierstokkanker in de dagelijkse, klinische praktijk. De uitkomstmaten bestonden onder andere uit tevredenheid van patiënten over de informatievoorziening en ontvangen zorg, ziektepercepties en zorggebruik.
ROGY care trial
Aan de studie namen twaalf ziekenhuizen deel in Zuid-Nederland die gerandomiseerd werden op basis van zorgverlening met een zorgplan of gebruikelijke zorg. Alle nieuw gediagnosticeerde patiënten met eierstokkanker in de zorgplangroep kregen een zorgplan dat door de behandelend arts werd gegenereerd via ROGY, het web-based Registratiesysteem Oncologische Gynaecologie. In totaal vulden 174 patiënten met eierstokkanker de vragenlijsten in direct na de eerste behandeling en vervolgens na 6, 12 en 24 maanden.
De eerste vragenlijst werd door 61 patiënten (67%) in de zorgplangroep ingevuld en door 113 patiënten (72%) die gebruikelijke zorg kregen. In de zorgplangroep rapporteerde 66% van de patiënten (n = 41) een zorgplan te hebben ontvangen. De onderzoekers zagen geen verschillen tussen de twee onderzoeksgroepen wat betreft tevredenheid over de informatievoorziening, de ontvangen zorg en het zorggebruik. Ten aanzien van de ziektepercepties waren patiënten in de zorgplangroep er minder van overtuigd dat de behandeling zou helpen om hun ziekte te genezen.
Conclusies en aanbeveling
Belle de Rooij en collega’s concluderen dat deze studie eerdere bevindingen van de ROGY care trial bevestigt dat zorgplannen geen bijdrage lijken te leveren aan het verhogen van de tevredenheid van patiënten over de informatievoorziening of de ontvangen zorg. In plaats daarvan leidt het verstrekken van zorgplannen tot een geringer vertrouwen in de behandeling van de eierstokkanker. Dit reflecteert mogelijk een meer realistisch perspectief dat patiënten hebben van de effecten van de behandeling.
Uit promotieonderzoek van Kim Nicolaije (IKNL) is eerder al gebleken dat het verstrekken van zorgplannen aan patiënten met baarmoederkanker kan leiden tot onnodig meer zorgen, emotionele impact en meer ervaren symptomen. De studie van Belle de Rooij en collega’s suggereert eveneens dat patiënten mogelijk geen profijt hebben van het aanbieden van een zorgplan zoals op dit moment wordt geadviseerd door zowel de Nederlandse gezondheidsraad als de Amerikaanse ‘National Academy of Medicine’. De onderzoekers sluiten niet uit dat zorgplannen in combinatie met een gedragsinterventie mogelijk wel zinvol zijn. Dit vraagt om nader onderzoek.
-
De Rooij BH, Ezendam NP, Nicolaije KA, Caroline Vos M, Pijnenborg JM, Boll D, Boss EA, Hermans RH, Engelhart KC, Haartsen JE, Pijlman BM, van Loon-Baelemans IE, Mertens HJ, Nolting WE, van Beek JJ, Roukema JA, Kruitwagen RF, van de Poll-Franse LV.: ‘Effects of Survivorship Care Plans on patient reported outcomes in ovarian cancer during 2-year follow-up - The ROGY care trial’.
-
Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl
