Afwijkende klinische, moleculaire en genetische kenmerken darmkanker AYA’s

Afwijkende klinische, moleculaire en genetische kenmerken darmkanker AYA’s

Dikkedarmkanker is een zeldzame ziekte bij adolescenten en jongvolwassenen (AYA’s). Uit onderzoek van Richarda de Voer (Radboudumc) en collega’s blijkt dat bij AYA’s met dikkedarmkanker klinische, moleculaire en genetische kenmerken worden gevonden die afwijken van de kenmerken bij patiënten van 60 jaar en ouder. Bij 39% van de jonge patiënten werd een genetische risicofactor geïdentificeerd. Deze bevindingen bieden aanknopingspunten voor nieuwe strategieën voor de klinische zorg.

In deze studie zijn klinische, pathologische en moleculaire kenmerken onderzocht van colorectale tumoren bij adolescenten en jongvolwassenen (25 jaar en jonger) in een poging genetische consulten en surveillance van de ziekte te optimaliseren met als einddoel medische behandelingen en uitkomsten daarvan voor deze patiëntengroep te verbeteren. Adolescenten en jongvolwassenen worden ook aangeduid met de afkorting AYA’s (adolescents and young adults).

Studieopzet

De onderzoekers analyseren klinische gegevens en moleculaire en genetische kenmerken van tumorweefsel van 139 jonge patiënten (25 jaar of jonger, mediane leeftijd 23 jaar, van wie 58% man). De gebruikte gegevens waren afkomstig uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) over de periode 2000 – 2017. Data over moleculaire en genetische kenmerken werden verkregen via het Pathologisch-Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief (PALGA). De DNA-monsters werden geanalyseerd op microsatelliet instabiliteit, mutaties in 56 verschillende genen en een genoombreed onderzoek van het aantal somatische afwijkingen.

Resultaten

Mucineuze en/of zegelringcelcomponenten werden waargenomen in 33% van de tumoren. Een genetisch tumorrisicosyndroom werd bevestigd in 39% van de casussen. Factoren die samenhangen met een kortere overleving zijn een jongere leeftijd bij diagnose, aanwijzingen voor zegelringcelcarcinoom, de afwezigheid van een genetisch tumorrisicosyndroom en diagnose van een gevorderd stadium van de ziekte. Vergeleken met dikkedarmkanker bij patiënten van 60 jaar en ouder in de Cancer Genome Atlas, was een groter aandeel van de tumoren bij adolescenten en jongvolwassenen microsatelliet stabiel, chromosomaal stabiel of bevatte mutaties in TP53 of POLE, terwijl lagere aandelen mutaties bevatten in het APC.

Conclusies en aanbevelingen

Richarda de Voer en collega’s concluderen dat in deze studie klinische, moleculaire en genetische kenmerken zijn gevonden voor dikkedarmkanker bij adolescenten en jongvolwassenen die afwijken van de kenmerken bij patiënten van 60 jaar en ouder. In 39% van de patiënten werd een genetische risicofactor geïdentificeerd. Deze bevindingen leveren inzicht in de pathogenese van dikkedarmkanker bij jonge patiënten en bieden aanknopingspunten voor nieuwe strategieën voor de klinische zorg. Het uitvoeren van genetisch moleculair onderzoek bij elke jonge patiënt met dikkedarmkanker kan helpen deze zorg verder te verbeteren.