Nieuws

Een meerderheid van de patiënten met de nodulaire lymfocytenrijke variant van het hodgkinlymfoom (NLPHL) heeft in Nederland het vooruitzicht op een normale levensverwachting. Dat concluderen Hidde Posthuma (Amsterdam UMC, locatie VUmc) en collega’s in een studie met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Daarin wordt onder andere gesignaleerd dat de incidentie van deze ziekte tussen 1993 en 2016 is toegenomen, waarschijnlijk door toegenomen bewustzijn van clinici en pathologen en verbetering van diagnostische technieken. Verder stellen zij vast dat de toevoeging van rituximab aan bestaande therapieschema’s geen bijdrage lijkt te leveren aan het verbeteren van de overleving.

De incidentie van borstkanker is de afgelopen decennia toegenomen en bij optimalisatie van behandelingen is steeds meer aandacht voor het voorkomen van overbehandeling waar mogelijk. Het IKNL-rapport ‘Borstkanker in Nederland’ geeft een overzicht van de belangrijkste trends in de borstkankerzorg op basis van de Nederlandse Kankerregistratie. De behandeling en overleving van patiënten is verbeterd en er is meer aandacht voor het voorkomen van overbehandeling. Helaas is er minder vooruitgang in de prognose van mannen met borstkanker en van patiënten met uitgezaaide borstkanker bij diagnose. 
 

Bij patiënten met een gevorderd stadium van rectumkanker die behandeld zijn met chemoradiotherapie komt vaker een complete pathologische respons voor dan bij vergelijkbare patiënten die radiotherapie kregen. Dat blijkt uit een studie van Anouk Rombouts (Radboudumc Nijmegen) en collega’s met behulp van gegevens van patiënten die tussen 2005 en 2014 zijn gediagnosticeerd afkomstig uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Patiënten die behandeld werden met (chemo)radiotherapie kregen meestal een totale mesorectale excisie, terwijl bij een deel van deze patiënten orgaanpreservatie mogelijk haalbaar was geweest. De onderzoekers adviseren om aanvullende, prospectieve studies uit te voeren om de invloed van overige uitkomstparameters vast te stellen.

Definitieve chemoradiatie kan een  alternatief zijn voor chirurgie bij potentieel curabele, oudere patiënten met slokdarm-plaveiselcelcarcinoom. De overleving van ouderen na deze behandelingen was namelijk vergelijkbaar in de periode 2003 en 2013. Bij oudere patiënten met slokdarm-adenocarcinoom blijft een operatie met neoadjuvante chemo(radio)therapie nog steeds de voorkeursbehandeling. Dat concluderen Marijn Koëter en collega’s van het Catharina Ziekenhuis en IKNL op basis van een studie met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie uit de periode 2003 en 2013. 

Behandeling van patiënten met gevorderd stadium van niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC) is complex. Chemoradiotherapie is veruit de meest gebruikte behandeling in Nederland bij patiënten met stadium III niet-kleincellig longcarcinoom. Met adequate stadiëring kan worden voorkomen dat patiënten worden uitgesloten die mogelijk baat kunnen hebben van chirurgie. Dat is een van de aanbevelingen in het proefschrift waarop Christian Dickhoff 8 december 2017 promoveert aan de VU in Amsterdam. Daarin gaat hij ook in op chemoradiotherapie bij oudere patiënten, trimodale therapie bij stadium IIIA niet-kleincellig longcarcinoom, opties bij een recidief en persisterende ziekte en kans op complicaties bij chirurgie.

Er bestaat grote variatie tussen Nederland en België én binnen deze landen als het gaat om de behandeling van patiënten met niet-operabel (stadium III) niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC). Dat blijkt uit een observationele, population-based studie van Iris Walraven (NKI-AvL) en collega’s, waarin de verschillen tussen gelijktijdige en sequentiële chemoradiotherapie zijn onderzocht. De keuze voor sequentiële chemoradiotherapie bij deze patiënten hing significant samen met een hogere leeftijd en een gevorderd stadium van de ziekte. Volgens de onderzoekers is aanvullend onderzoek nodig om tot een betere behandelstrategie te komen voor individuele patiënten met gevorderd stadium van NSCLC. 

Adjuvante chemoradiotherapie bij patiënten met maagkanker, die géén neoadjuvante behandeling kregen, leidt tot een marginaal overlevingsvoordeel. Dat concluderen Vincent Ho (IKNL) en collega’s aan de hand van een studie met data uit de Nederlandse Kankerregistratie in Annals of Surgical Oncology. Volgens de auteurs kan adjuvante behandeling vooral overwogen worden bij patiënten met lymfeklierinvasie en patiënten met microscopische tumorresten. Ze verwachten dat concentratie van klinische expertise in hoogvolumecentra en multidisciplinaire besprekingen op termijn meer overlevingswinst kunnen opleveren voor patiënten met maagkanker.

Metformine in combinatie met chemoradiotherapie blijkt te leiden tot een significante verbetering van de progressievrije overleving bij patiënten met lokaal gevorderde, niet-kleincellige longkanker (NSCLC). Deze bevinding, gebaseerd op een retrospectieve studie, suggereert dat metformine een waardevolle aanvulling kan zijn voor deze patiënten. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van Krista Wink (Maastro Clinic) en collega’s in Radiotherapy and Oncology. Prospectieve studies, waarbij metformine wordt toegevoegd aan bestaande behandelingen, moeten definitief uitsluitsel geven.