Nieuws

De incidentie van hematologische maligniteiten is over de afgelopen 30 jaar meer dan verdubbeld en zal de komende jaren aanzienlijk blijven toenemen. Dit blijkt uit het rapport ‘Hemato-oncologische zorg in Nederland’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. De 5-jaarsoverleving is over het algemeen toegenomen gedurende die tijd, maar dit is minder het geval voor patiënten met myelodysplastische syndromen en voor oudere patiënten. Daarom luidt één van de aanbevelingen van dit rapport ‘Extra aandacht voor de oudere patiënt’. Dit kan onder andere door het opzetten van klinische trials voor patiënten die hiervoor door hun leeftijd, fitheid, comorbiditeit of een combinatie normaliter uitgesloten worden.

Donderdag 4 maart vond het Health-RI-congres plaats, waar de vooruitgang richting data driven health centraal stond. Diverse partijen die zich bezig houden met het gebruik van data en innovatieve ICT in de zorg waren aanwezig om hun onderzoeken en initiatieven te presenteren. IKNL was goed vertegenwoordigd op het congres: een aantal van onze onderzoekers en ontwikkelaars namen deel aan de posterpresentaties die op het programma stonden en de personal health train was het onderwerp van een van de plenaire flash talks en kreeg veel aandacht tijdens de breakout-sessies.

De conditionele relatieve overleving van patiënten met folliculair lymfoom neemt gestaag toe met elk overleefd jaar sinds de diagnose. Dat blijkt uit een Nederlandse populatiestudie die recent is gepubliceerd in het Blood Cancer Journal. In deze studie, van promovenda Manette Dinnessen (IKNL) en collega’s, is op basis van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) de vijfjaarsoverleving in kaart gebracht. Een gesprek over deze studie met dr. Avinash Dinmohamed, IKNL en prof. dr. Marie José Kersten, hoogleraar Hematologie in het Amsterdam UMC.

Tussen 1989 en 2017 is de incidentie van eerste, primaire borstkanker in Nederland aanzienlijk gestegen, hoewel in recente jaren een veelbelovende daling is te zien. De overleving van patiënten verbeterde aanzienlijk voor de meeste vormen van borstkanker door minder intensieve chirurgie en toegenomen gebruik van systemische therapieën en/of combinaties met andere behandelingen. Overeenkomstig daalde de sterfte substantieel, ongeacht de leeftijd van deze vrouwen. Dat blijkt uit onderzoek van Daniël van der Meer (NKI) en collega’s met data uit de NKR.

De oversterfte van patiënten met primair centraalzenuwstelsellymfoom (PCNSL) is de afgelopen decennia gedaald met elk overleefd jaar sinds de diagnose. Dit geldt met name voor patiënten die bij diagnose 18 tot 50 jaar waren, zo blijkt uit onderzoek van Avinash Dinmohamed (IKNL, Erasmus MC) en collega’s. Ontmoedigend is dat de relatieve, conditionele 5-jaarsoverleving niet boven de 95% uitkomt. Dit geeft aan dat onder patiënten met PCNSL, ongeacht hun leeftijd, nog substantiële oversterfte voorkomt.

De incidentie van kanker onder adolescenten en jongvolwassenen (AYA’s) is tussen 1990 en 2016 aanzienlijk gestegen in Nederland. Dat blijkt uit een onderzoek van het NKI en IKNL met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). In dezelfde periode verbeterde de overleving en nam de algehele kankersterfte onder AYA’s af. Echter, de overleving van AYA’s met rabdomyosarcoom, long-, maag-, lever-, blaas- en alvleesklierkanker bleef slecht (5-jaarsoverleving onder 60%). De onderzoekers pleiten voor meer gedetailleerde studies.

De overleving van patiënten met folliculair lymfoom is sinds 2003 substantieel verbeterd. Deze vooruitgang is toe te schrijven aan vooruitgang in de zorg; met name chemotherapie met rituximab heeft hieraan bijgedragen. Dat blijkt uit onderzoek van Manette Dinnessen (IKNL) en collega’s. Ondanks deze vooruitgang blijft er volgens de onderzoekers ruimte voor verbetering, in het bijzonder bij patiënten van 70 jaar en ouder is nog steeds een substantiële oversterfte zichtbaar.

Patiënten met uitgezaaide dikkedarmkanker en mismatch-reparatiedeficiëntie (dMMR) die behandeld zijn met immunotherapie, lijken een duidelijk betere overleving te hebben vergeleken met de uitkomsten van andere behandelingen. Dat blijkt uit een studie van G. Emerens Wensink (UMCU) en collega’s van een groot aantal Nederlandse ziekenhuizen en IKNL. Volgens de onderzoekers mogen dikkedarmkankerpatiënten met mismatch-reparatiedeficiëntie niet als één groep beschouwd te worden.