Behandeling prostaatkanker
Het ziektestadium en de risicogroep zijn van invloed op de behandelmogelijkheden van prostaatkanker. Daarnaast spelen ook de conditie van de patiënt, andere aandoeningen en de voorkeur van de patiënt een belangrijk rol bij de behandelkeuze.
Een groot deel van de patiënten heeft bij diagnose lokaal beperkte ziekte (prostaatkanker beperkt tot de prostaat). Bij een deel van de patiënten is er bij diagnose echter al sprake van lokaal uitgebreide of uitgezaaide ziekte.
Behandeling gelokaliseerd prostaatkanker
Behandelingen die het meest worden toegepast bij patiënten met gelokaliseerd prostaatkanker zijn; geen actieve behandeling (active surveillance of watchful waiting), radicale prostatectomie of radiotherapie (al dan niet in combinatie met hormonale therapie (ADT).
De gepresenteerde data zijn over de periode 2019 tot en met 2021. Voor de indeling in verschillende risicogroepen is gebruikgemaakt van de risicoclassificatie volgens de Europese Vereniging voor Urology (European Association of Urology).
Behandeling laag-risico prostaatkanker
De meeste mannen in Nederland met laag-risico prostaatkanker worden, in lijn met actuele richtlijnen, niet actief behandeld volgens het principe van ‘active surveillance’.
Behandeling matig-risico prostaatkanker
Zowel active surveillance als radicale prostatectomie en radiotherapie zijn de belangrijkste behandelopties bij deze patiënten. Samen vormen zij ongeveer 90% van alle behandelingen bij patiënten met matig-risico prostaatkanker.
Behandeling hoog-risico prostaatkanker
De meeste patiënten met hoog-risico prostaatkanker worden behandeld met radiotherapie in combinatie met hormonale therapie (ADT; androgen deprivation therapy) of een radicale prostatectomie.
Behandeling lokaal gevorderd prostaatkanker
De meeste patiënten met lokaal gevorderd prostaatkanker worden behandeld met radiotherapie in combinatie met ADT. Radicale prostatectomie en hormonale therapie als monotherapie zijn andere behandelingen die regelmatig worden toegepast.
Behandeling gemetastaseerd prostaatkanker
Tot een aantal jaren geleden was hormonale therapie (androgen deprivation therapy; ADT) de standaardbehandeling bij patiënten met gemetastaseerd prostaatkanker. Maar sindsdien wordt een groot deel van de patiënten chemohormonaal behandeld (ADT plus docetaxel) of wordt ADT gecombineerd met nieuwe vormen van hormonale therapie (zoals abirateron, enzalutamide en apalutamide) gegeven. Daarnaast is het aantal patienten dat in aanvulling op een systemische behandeling op de prostaat wordt bestraald toegenomen.
Oudere patiënten
Oudere patiënten met prostaatkanker hebben minder kans om een ‘behandeling met curatieve intentie’ te krijgen, zoals radicale prostatectomie of radiotherapie. Dit hangt deels samen met het feit dat deze ouderen vaker gediagnosticeerd worden met een ongunstiger ziektebeeld (hoger ziektestadium, hoger PSA, hogere Gleason score). Maar ook na correctie voor specifieke ziektekenmerken, risicoprofiel en comorbiditeiten is de kans kleiner dat ouderen met prostaatkanker een behandeling met curatieve intentie krijgen vergeleken met jongere patiënten. Meer informatie vindt u in het rapport ‘Kankerzorg in beeld, de oudere patiënt’ (pdf, 2016).
Lees meer over de incidentie, overleving, prevalentie en sterfte van prostaatkanker.