Begeleiding voor naasten van mensen met kanker vanuit de WMO

Met kortdurende psychologische hulp kunnen partners van mensen met kanker hun zorgende rol beter volhouden. Vooral de mantelzorger voor patiënten met complexe problemen legt grote druk op gezinsleden, waardoor er risico is op uitval en daardoor grotere problemen voor de patiënt en het gezin. Door de draagkracht van deze mantelzorgers te vergroten, kunnen zij de zorg voor hun naaste beter hanteren en langer volhouden. In Amsterdam is kortdurende ondersteuning beschikbaar voor partners van mensen met een hersentumor dankzij verwijzing vanuit het ziekenhuis naar een gespecialiseerd centrum voor psychosociale zorg. Een efficiënte manier om gespecialiseerde zorg en ondersteuning vanuit de WMO te bieden aan een specifieke doelgroep. 

Mantelzorgers zijn vaak zwaar belast, zeker bij ziektes met een snel verloop zoals bij hersentumoren. Patiënten met een hersentumor of uitzaaiingen in de hersenen hebben een beperkte levensverwachting. Door de tumor in de hersenen kan ook sprake zijn van veranderingen in gedrag en een slecht geheugen. Partners van mensen met een hersentumor hebben vaak veel vragen en de helft van hen heeft depressieve klachten. De draagkracht van mantelzorgers vergroten, betekent erger voorkomen. Het kan ervoor zorgen dat de patiënt langer thuis kan blijven, dat de mantelzorger kan blijven werken en helpt om het gezin door een moeilijke tijd te loodsen.

Gespecialiseerde hulp snel beschikbaar

De begeleiding voor naasten van mensen met een hersentumor wordt in Amsterdam gegeven door het Ingeborg Douwes Centrum, gespecialiseerd in psychologische (na)zorg bij kanker. De begeleiding richt zich op het verbeteren van het contact met de patiënt, contact met de kinderen en omgaan met de directe omgeving. De mantelzorgers leren ook om tijd voor zichzelf te nemen. Om de zorg vol te houden is het belangrijk dat zij ook goed voor zichzelf zorgen. Het ondersteuningsprogramma is opgesteld met het VU Medisch Centrum (VUmc) om goed in te spelen op de specifieke moeilijkheden bij patiënten met een hersentumor of uitzaaiingen in de hersenen. Deze patiënten hebben een beperkte levensverwachting en door de tumor in de hersenen kan ook sprake zijn van veranderingen in gedrag en een slechter geheugen. Doordat het VUmc rechtstreeks kan doorverwijzen naar de ondersteuning hoeven de zwaarbelaste mantelzorgers niet zelf de zoektocht naar passende zorg te ondernemen via het gemeentelijke WMO-loket.

Vergoed vanuit de WMO

Mantelzorgers kunnen bij de WMO-afdelingen van hun gemeente terecht voor ondersteuning. Vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) zijn gemeentes verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning. Bij sommige aandoeningen is de begeleiding echter zo specialistisch dat het voor de gemeente lastig is om passende begeleiding te vinden. Ziekenhuizen daarentegen kunnen vanuit de schotten in de financiering slechts basale hulp geven aan partners van patiënten. Afspraken tussen ziekenhuizen, centra gespecialiseerd in psychosociale hulp bij kanker en gemeentes kunnen hierin het verschil maken. Rechtstreekse doorverwijzing vanuit het ziekenhuis is efficiënt omdat er geen extra loket wordt gebruikt, alle naasten worden vanuit het ziekenhuis geïnformeerd over het aanbod.

Regionale afspraken

De ondersteuning voor partners van mensen met een hersentumor is mogelijk dankzij samenwerking van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), het VUmc, Ingeborg Douwes Centrum en gemeente Amsterdam. De ondersteuning is in onderzoek effectief gebleken om mantelzorgers op de been te houden. Deze partijen pleiten er daarom voor dat deze ondersteuning breed beschikbaar komt voor mantelzorgers van mensen met complexe problematiek. De aanpak van de gemeente Amsterdam lijkt navolging te krijgen. In een aantal gemeentes lopen inmiddels ook gesprekken om dit ondersteuningsprogramma voor mantelzorgers van mensen met kanker via rechtstreekse verwijzing vanuit het ziekenhuis beschikbaar te maken met financiering vanuit de WMO. 

Meer informatie over het programma van het Ingeborg Douwes Centrum

Gerelateerd nieuws

Nieuw: E-learning Psychosociale zorg bij hersentumoren en hersen-metastasen voor verpleegkundigen

verpleegkundige met patient Psychosociale zorg is belangrijk bij kankerpatiënten. Bij patiënten met hersentumoren en -metastasen is deze zorg extra complex, omdat hersentumoren en -metastasen naast psychosociale ook neurologische gevolgen hebben. Ook naasten lopen vaak tegen problemen aan, zoals de omgang met karakter- en gedragsveranderingen. Om verpleegkundigen te helpen het gesprek hierover met de patiënt en de naasten aan te gaan, is de e-learning Psychosociale zorg bij hersentumoren en -metastasen ontwikkeld.  lees verder

Herziene handreiking Complementaire zorg voor kinderen in de palliatieve fase

Kind in bed met koptelefoon

De richtlijn Complementaire zorg stamt uit 2010 en is een consensus-based richtlijn. Eind 2020 heeft een verkenning plaatsgevonden naar de wens en de vorm van een herziening. De Agendacommissie richtlijnen palliatieve zorg heeft daarop besloten om een handreiking Complementaire zorg voor volwassenen en voor kinderen in de palliatieve fase te maken.  In juni 2023 is de herziene handreiking Complementaire zorg voor volwassenen in de palliatieve fase uitgebracht. Inmiddels is ook het deel voor kinderen herzien en gepubliceerd. IKNL is als procesbegeleider betrokken bij de richtlijnen palliatieve zorg, zo ook bij deze handreiking. Deze is primair bedoeld voor verpleegkundigen, zorgvrijwilligers en ouders of verzorgers.

lees verder