Joint Action on Rare Cancers: samenwerking zeldzame vormen van kanker

Meer dan 4,3 miljoen mensen in de EU hebben een zeldzame vorm van kanker. Het gaat hierbij om circa tweehonderd verschillende zeldzame kankersoorten. Bij elkaar opgeteld maken deze zeldzame vormen van kanker 22% uit van alle kankerincidenties in Europa. Om de kwaliteit van zorg te verbeteren voor patiënten met een zeldzame vorm van kanker, is met EU-subsidie het Joint Action on Rare Cancers (JARC) gestart. IKNL werkt samen met het Cambridge Cancer Centre (Verenigd Koninkrijk) en het Centro di Riferimento Oncologico di Aviano (Italië) aan het borgen van de kwaliteit van zorg binnen dit project.

Bij het realiseren van betere zorg voor patiënten met zeldzame vormen van kanker gaat het onder andere om gezamenlijke uitdagingen als:
 

  • Snellere en betrouwbare diagnostiek

  • Ontwikkelen van adequate, nieuwe therapieën (interesse is gering)

  • Optimaliseren van klinische expertise

  • Meer klinische studies (knelpunt: kleine aantallen patiënten)

  • Betere registraties en opzetten van weefselbanken

De 5-jaarsoverleving van zeldzame vormen van kanker is lager (47%) vergeleken met vaker voorkomende tumorsoorten (65%). [Lancet Oncol. 2006 Feb;7(2):132-40]. Ook zijn er er verschillen in overleving te zien tussen de diverse landen binnen Europa. Aanvullend onderzoek moet uitwijzen wat hiervan de achterliggende oorzaak is. 

Joint Action on Rare Cancers
Om de kwaliteit van zorg voor patiënten met een zeldzame vorm van kanker binnen Europa te verbeteren, is onder meer het project Joint Action on Rare Cancers (JARC) gestart. Het gaat hierbij om een samenwerkingsverband tussen achttien lidstaten dat gefinancierd wordt door de Europese Commissie. Doel is aanbevelingen te formuleren voor patiënten met zeldzame vormen van kanker die in alle EU-lidstaten geïmplementeerd kunnen worden. Ook is het de bedoeling van zeldzame vormen van kanker opgenomen worden in de nationale kankerplannen binnen de EU-lidstaten. 

Bij het JARC-project zijn 35 partners betrokken, waaronder diverse ministeries voor volksgezondheid,  universiteiten, public health instituten, kankerregistraties, kankerinstellingen, patiëntassociaties en andere organisaties, zoals de Organisation of European Cancer Institutes (OECI) en de European Society for Paediatric Oncology (SIOPE). Het JARC-project is november 2016 gelanceerd tijdens een meeting in Luxemburg en heeft een looptijd van drie jaar. De coördinatie is handen van Fondazione IRCCS Istituto Nazionale dei Tumori, Milaan, Italië.

Netwerken zeldzame vormen van kanker
In de meeste lidstaten van de EU zijn erkende expertisecentra aanwezig die erkend zijn door de ministeries van volksgezond. Deze expertisecentra konden zich aanmelden voor een European Reference Network (ERN). Voor zeldzame vormen van kanker zijn momenteel drie netwerken in oprichting die in 2017 operationeel worden. Het gaat om: de European Reference Network on Rare Adult Cancers (solid tumours; ERN EURACAN); European Reference Network on Rare Haematological Diseases (ERN EuroBloodNet) en de European Reference Network for Paediatric Cancer (haemato-oncology; ERN PaedCan). 

IKNL: Work package 5
Hoofdcoördinator van Work Package 5 is de OECI. IKNL is één van de samenwerkende partijen. WP5 (Quality Assurance) omvat de volgende taken:
 

  1. Wereldwijd in kaart brengen van bestaande, oncologische programma’s op het gebied van ‘quality assurance’.

  2. Binnen de netwerken voor zeldzame vormen van kanker standaarden ontwikkelen voor alle families van zeldzame ziekten.

  3. Ontwerpen van QA-processen, accreditaties, audits, en verbeterplannen.

  4. Inventariseren van patiëntenverenigingen (patient advocacy groups) voor alle families van zeldzame tumoren.

IKNL zal zich binnen WP5 met name bezig gaan houden met het opstellen van standaarden en criteria om de kwaliteit van ERN-netwerken te bepalen. Meer informatie is verkrijgbaar bij Harriët Blaauwgeers.

Gerelateerd nieuws

Actie nodig voor gelijke zorg voor mensen met een zeldzame vorm van kanker

Eline, een witte vrouw met blond haar, presenteert achter een katheder in de aula van de Radboud Universiteit

Nieuw onderzoek brengt verschillen en behoeften in kaart

 

De impact van een kankerdiagnose is enorm, maar een diagnose zeldzame kanker brengt nog een aantal extra problemen met zich mee. Lagere overlevingskans; langer diagnostisch traject; minder behandelopties; gebrek aan informatie, kennis en kunde: een greep uit de problemen waar mensen met een zeldzame kanker mee te maken kunnen krijgen. Betere ondersteuning aan patiënten, gericht beleid op zeldzame kankerproblematiek en financiering voor meer en uitgebreider onderzoek zijn daarom noodzaak, aldus IKNL-onderzoeker Eline de Heus, die 29 februari (zeldzame ziektedag) haar proefschrift ‘Rare versus common cancers in the Netherlands’ verdedigde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. 

 

Foto: Theo Hafmans Fotografie

lees verder

ENQUIRE: Impact op kwaliteit van leven van diagnose zeldzame kanker versus veelvoorkomende kanker

Beeld over de schouder van persoon met rood t-shirt, 2 andere personen zijn zichtbaar. Alleen de onderste helft van hun gezichten zijn in beeld.

De impact van een kankerdiagnose is enorm. Eline de Heus (IKNL) en collega’s onderzochten in een focusgroepstudie (ENQUIRE) in welke mate en op welke manier behoeften, ervaringen en kwaliteit van leven verschillen tussen personen met een zeldzame kanker ten opzichte van personen met een veelvoorkomende kanker. De Heus en collega’s wijzen erop dat zorgverleners zich bewust moeten zijn van de verschillen tussen deze patiënten en dat zij hun zorg waar nodig daarop moeten aanpassen.

lees verder