Nieuws

Wat is vanuit patiëntperspectief op dit moment de impact van longkanker en de (nieuwe) behandelingen daartegen? En hoe kun je dit vastleggen en gebruiken in combinatie met klinische gegevens om waarde-gedreven zorg te implementeren? Dat onderzochten Belle de Rooij en haar collega’s in het European Health Outcomes Observatory (H2O)-project. Dit is opgezet om een nieuwe patiëntgerichte kernuitkomstenset (Core Outcome Set, ofwel COS) voor longkanker te ontwikkelen. Die set bevat een combinatie van door de patiënt gerapporteerde uitkomsten (PRO) en klinische gegevens. Het is een update van de eerdere aanbeveling van het International Consortium for Health Outcomes Measurement (ICHOM) uit 2016. Een update was nodig omdat de impact van nieuwe behandelingen zoals immunotherapie en doelgerichte therapie toen nog niet waren meegenomen.

Patiënten met kanker hebben grote behoefte aan op maat gemaakte informatie op basis van cijfers en statistieken over bijvoorbeeld overleving, behandeluitkomsten en risico’s op bijwerkingen. Zij vinden deze nuttiger dan algemene gegevens gebaseerd op statistieken. Die specifieke informatie krijgen zij nu niet. Artsen en ook keuzehulpen op websites zouden die informatie op maat wel goed moeten uitleggen in de juiste vorm. Dat stelt Ruben Vromans (Tilburg University, IKNL) in zijn proefschrift die hij op 8 juli succesvol heeft verdedigd. 

In Nederland werd meer dan een derde van de patiënten met verdenking op longkanker geopereerd zonder preoperatieve bevestiging door een klinisch patholoog. Het aandeel geopereerde patiënten zonder voorafgaande pathologische- of PA-diagnose verschilde significant tussen de ziekenhuizen. Het is onduidelijk of dit iets zegt over de chirurgische kwaliteit van zorg. De verwachte komst van screening en de toegenomen aandacht voor sublobaire resecties rechtvaardigen meer onderzoek naar de gevolgen van de variatie in beleid. Prof. dr. Ad Verhagen, hoogleraar cardio-thoracale chirurgie aan het Radboud UMC, reflecteert op de meest recente cijfers.

De kwaliteit van leven is bij stadium II en III darmkankerpatiënten met adjuvante chemotherapie iets lager (0,04 op de Health Utility schaal) dan bij stadium II en III darmkankerpatiënten die geen adjuvante chemotherapie kregen na operatie. Het is één van de uitkomsten van het kosteneffectiviteitsonderzoek naar de behandeling van darmkankerpatiënten van Gabrielle Jongeneel, dat januari 2021 is gepubliceerd in The International Journal of Cancer.

Maandag 29 maart promoveert Christine Cramer - van der Welle aan de Universiteit Utrecht op haar proefschrift ‘Real-world treatment outcomes in metastatic lung cancer. From efficacy-effectiveness gap evaluation to informed clinical decision-making’. In haar proefschrift beschrijft Cramer de kloof tussen de werkzaamheid van chemotherapie en immunotherapie bij patiënten met uitgezaaide longkanker zoals gerapporteerd in klinische onderzoeken, en de effectiviteit in de praktijk in de Santeon-ziekenhuizen.

Het gebruik van een combinatie van woorden en cijfers is nauwkeuriger dan uitsluitend woorden bij het overbrengen van risico-inschattingen over mogelijke bijwerkingen van behandelingen. Dat concluderen Ruben Vromans (Tilburg University) en collega’s in een studie, waarin deelnemers online een aantal hypothetische behandelscenario’s kregen aangeboden. Deze bevindingen zijn belangrijk gelet op het toenemende gebruik van datagedreven, gepersonaliseerde keuzehulpen bij gezamenlijke besluitvorming in de oncologie.

Vanaf heden staat de beslisboom Trofoblast op Oncoguide.nl en in de Oncoguide-app. Deze beslisboom is tot stand gekomen in samenwerking met de Werkgroep Trofoblast Tumoren. In de beslisboom is het zorgproces met alle beslismomenten overzichtelijk weergegeven voor zorgprofessionals en andere geïnteresseerden.

In de oncologie wordt, in tegenstelling tot andere disciplines, nauwelijks rekening gehouden met biologische verschillen tussen mannen en vrouwen en de invloed van geslachtschromosomen en geslachtshormonen op zowel lokale als systemische determinanten van carcinogenese. Een groep deskundigen die eind 2018 deelnam aan een ESMO-workshop, concludeert dat er meer onderzoek nodig is naar sekseverschillen in de kankerbiologie en meer trials met geslachtsspecifieke doseringsschema’s. Ook is meer onderzoek nodig naar niet-geslachtsgebonden vormen van kanker of subgroepen met significante verschillen in epidemiologie of uitkomsten van behandeling, omdat deze als ‘biologisch verschillend’ worden beschouwd.