Commissie Beentumoren geeft al 65 jaar advies over diagnose en behandeling

De Nederlandse Commissie voor Beentumoren geeft al 65 jaar advies over diagnostiek en de beste behandeling voor tumoren van het bot. De commissie verzorgt landelijke consultatie voor deze zeldzame vormen van kanker (om niet) en is daarmee een voorbeeld voor het delen van expertise voor de behandeling van individuele patiënten. De consultatie voorkomt vaak onnodige diagnostiek en helpt om tijdig de juiste behandeling in te zetten. Medisch specialisten kunnen klinische gegevens, radiologie en pathologie-materiaal aanbieden voor beoordeling door deze expertgroep. 

In de commissie beentumoren hebben radiologen, pathologen, orthopedisch chirurgen en oncologen van de vier gespecialiseerde centra zitting, namelijk LUMC Leiden, Radboudumc Nijmegen, UMCG Groningen en AMC Amsterdam. De behandeling van beentumoren vindt plaats bij deze gespecialiseerde centra waar brede multidisciplinaire kennis is.  

Consultatie 

Consultatie van de Commissie voor Beentumoren over het te volgen beleid kan in een vroege fase van de diagnostiek - zelfs, of juist, voor de invasieve diagnostiek - worden overwogen. In de richtlijn Beentumoren is vastgelegd dat bij enige twijfel aan radiologische differentiële diagnose consultatie van de Commissie voor Beentumoren wordt aangeraden. Dit voorkomt vaak onnodige diagnostiek en vertraging van de behandeling. Dit is met name van belang omdat invasieve diagnostiek (biopsie) pas dient te gebeuren nadat adequaat radiologisch onderzoek plaats heeft gevonden. Bij radiologische verdenking op een primair maligne beentumor dient de biopsie in het daartoe aangewezen gespecialiseerde centrum plaats te vinden. 

Er zijn twee verschillende mogelijkheden voor consultatie: 

- Indien het uitsluitend radiologisch materiaal betreft kan, mits voorzien van klinische gegevens een (differentiaal)diagnose worden gevraagd en eventueel advies ten aanzien van het te volgen beleid. Deze adviezen worden wekelijks gegeven.  

- Indien ook histologisch materiaal voorhanden is kan het materiaal compleet aangeboden worden d.w.z. met radiologische documentatie en klinische gegevens. De complete casus worden plenair besproken op de maandelijkse multidisciplinaire vergadering. Indien geïndiceerd kan tussentijds een spoedconsult worden aangevraagd. 

Behandeladvies 

Bottumoren zijn relatief zeldzaam. Deze groep tumoren wordt vaak lastig gevonden door pathologen, omdat zij zeer heterogeen zijn. Een accurate diagnose is echter essentieel om het biologische gedrag te voorspellen en de therapie hierop af te kunnen stemmen. Zowel de immunohistochemie als de moleculaire diagnostiek kunnen de patholoog richting geven bij de diagnose en met name de subtypering van beentumoren. Onder andere dankzij de expertise van de pathologen in de commissie kan daarom een optimaal behandeladvies worden opgesteld.  

Archief voor onderzoek 

Het archief van de commissie wordt gebruikt voor wetenschappelijke doeleinden. Inmiddels zijn hierin beelden van meer dan 22.500 patiënten aanwezig, waarvan meer dan 15.500 histologisch onderbouwd. Dit archief is ondergebracht bij de afdeling Radiologie van het LUMC. Met deze data vindt veel wetenschappelijk onderzoek plaats. Er zijn inmiddels meer dan 25 proefschriften zijn verschenen op basis van de gegevens uit het archief. 

Bottumoren 

Jaarlijks worden in Nederland ongeveer 250 maligne bottumoren gediagnosticeerd. De klachten zijn over het algemeen weinig specifiek, zoals pijn, zwelling of neurologische afwijkingen. De enige symptomen die al vroeg aan een bottumor doen denken zijn het voorkomen van (nacht)pijn en progressieve zwelling in relatie met delen van het skelet. Het duurt vaak enige tijd voordat de diagnose primaire beentumor wordt overwogen. Niet zelden wordt het klinische beeld pas in verband gebracht met het bewegingsapparaat op het moment dat er radiologische afwijkingen worden vastgesteld. Juist vanwege de zeldzaamheid en moeilijke diagnostiek is de consultatie van de commissie beentumoren als landelijke expertgroep onmisbaar voor optimale behandeling van patiënten met een maligne beentumor.