man luistert muziek tijdens immunotherapie

Behandeling stadium II-III niet-kleincellig longcarcinoom gaat flink op de schop

Bijna 3.000 mensen krijgen jaarlijks de diagnose stadium-II-III niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC). De behandeling van deze groep patiënten gaat sterk veranderen met de komst van nieuwe opties in de behandelrichtlijnen: adjuvante doelgerichte therapie bij patiënten met een EGFR-mutatie, adjuvante immunotherapie bij patiënten met een hoge PD-L1-waarde en inductiechemo-immunotherapie bij resectabele tumoren. Daarbij wordt het essentieel om al preoperatief weefsel te verkrijgen om moleculaire diagnostiek uit te voeren en de PD-L1-score te bepalen.

Cruciale rol voor mdo

Een grote uitdaging bij al deze veranderingen is dat de populatie patiënten met stadium II-III zeer heterogeen is en de uitkomsten van recente trials niet goed vergeleken kunnen worden met deze real world populatie. Daarom zetten Ilias Houda (UMCA) en collega’s in een overzichtsartikel de bestaande inzichten en de resterende uitdagingen uiteen. Het mdo, waarin specialisten een individuele inschatting kunnen maken op basis van karakteristieken van tumor en patiënt, heeft hierin een cruciale rol. Het bepalen van de mogelijkheid voor een complete chirurgische resectie staat daarbij centraal.

Nieuwe kansrijke opties, maar behandelkeuze wordt meer complex

Onderzoek van Ronald Damhuis (IKNL) en collega’s laat zien dat de toepassing van chirurgie bij stadium IIIA de afgelopen jaren is afgenomen ten faveure van chemoradiotherapie met consolidatie immunotherapie. Opvallend daarbij is dat de resultaten van chirurgie duidelijk beter zijn dan in oudere studies maar dat de selectie van patiëntengroepen enorm verschilt; patiënten die chirurgie ondergaan zijn over het algemeen fitter dan de patiënten die chemoradiatie krijgen.

Kansen bij behandeling stadium-II NSCLC

Bij resectabel stadium-III NSCLC wordt de komende jaren een verschuiving verwacht naar chemo-immunotherapie gevolgd door chirurgie. Voor stadium II is de behandelkeuze ook complex en afhankelijk van de mogelijkheid voor vergoeding van de veelal dure geneesmiddelen. Een recente publicatie van Julianne de Ruiter (AvL) en collega’s laat zien dat de vijfjaarsoverleving bij stadium II-pN1 NSCLC ondanks complete chirurgische resectie slechts 52% bedraagt. Ook voor deze groep is serieuze verbetering mogelijk met de nieuwe behandelopties.

Verschillen tussen studies maken vergelijken behandelopties lastig

Een grote uitdaging bij het vergelijken van alle behandelmodaliteiten is dat de studies gebruik maken van verschillende TNM-edities, selectiecriteria en vereiste diagnostiek. En met de komst van TNM-editie 9 (Rami-Porta et al) wordt het niet eenvoudiger; deze wijkt duidelijk af van eerdere edities. Het lijkt dus goed dat we over een aantal jaren nog eens evalueren of de resultaten voor stadium-II-III NSCLC patiënten daadwerkelijk verbeterd zijn.

Meer informatie

Neem contact op met Ronald Damhuis, onderzoeker of bekijk de studies:

Gerelateerd nieuws

Snellere start behandeling hangt niet samen met betere overleving bij niet-kleincellige longkanker

vrouw in gesprek met arts

Over het algemeen wordt gedacht dat het goed is om zo snel als kan te starten met de behandeling van patiënten met niet-kleincellige longkanker (NSCLC). In een recente Nederlandse studie werd echter geen bewijs gevonden voor een gunstig effect van snelle start bij niet-kleincellige longkanker stadium III en IV. Dat staat te lezen in het artikel over het onderzoek van Sosse Klarenbeek van RadboudUMC en collega’s, dat zij uitvoerden op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie. 

lees verder

Thesis over behandeling gevorderde stadia niet-kleincellig longcarcinoom

Behandeling van patiënten met gevorderd stadium van niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC) is complex. Chemoradiotherapie is veruit de meest gebruikte behandeling in Nederland bij patiënten met stadium III niet-kleincellig longcarcinoom. Met adequate stadiëring kan worden voorkomen dat patiënten worden uitgesloten die mogelijk baat kunnen hebben van chirurgie. Dat is een van de aanbevelingen in het proefschrift waarop Christian Dickhoff 8 december 2017 promoveert aan de VU in Amsterdam. Daarin gaat hij ook in op chemoradiotherapie bij oudere patiënten, trimodale therapie bij stadium IIIA niet-kleincellig longcarcinoom, opties bij een recidief en persisterende ziekte en kans op complicaties bij chirurgie.

lees verder