Nieuws

Er lijkt geen reden te zijn om patiënten met dikkedarmkanker adjuvante chemotherapie te onthouden voor wat betreft langetermijneffecten op hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven of ziektespecifieke symptomen. Dat concluderen drs. Simone Verhaar (TweeSteden Ziekenhuis), prof. dr. Lonneke van de Poll (IKNL) en collega’s op basis van een studie onder 1.600 overlevenden van dikkedarmkanker die tussen januari 2000 en juni 2009 werden gediagnosticeerd. De bevindingen gelden zowel voor patiënten ouder als jonger dan 70 jaar, en ongeacht of zij uitsluitend chirurgie of een combinatie van chirurgie en adjuvante chemotherapie kregen.

De zorg voor jonge vrouwen met een lokaal recidief na borstsparende therapie kan verder worden verbeterd door meer aandacht te besteden aan vroege detectie. Dat blijkt uit een studie van M. van der Sangen en collega´s naar de prognose van jonge vrouwen met een lokaal recidief na borstsparende therapie. De uitkomsten van deze studie zijn onlangs verschenen in de European Journal of Surgical Oncology.

De totale overleving van patiënten met borstkanker die een re-excisie ondergingen, wijkt niet significant af van de overleving van vrouwen die uitsluitend een primaire, borstsparende operatie kregen. Dat blijkt uit een studie van Elvira Vos (Erasmus MC) en collega’s. Volgens de onderzoekers ondersteunt deze uitkomst de aanbeveling van SSO / ASTRO-richtlijn om een re-excisie uit te voeren bij ‘inktsporen op de tumor’. Aangezien er geen bewijs is voor een specifieke veilige marge die verder gaat dan ‘geen inkt op tumor’, stellen ze voor de zoektocht naar een ideale, negatieve snijmarge te beëindigen.

De wachttijden voor patiënten met een plaveiselcelcarcinoom in het hoofd-halsgebied zijn lang in Nederland. Uit een studie van Michel van Harten (NKI-AvL) en collega’s blijkt dat een langere wachttijd tot aan de behandeling een negatief effect heeft op de overlevingskansen van deze patiënten. Het is wereldwijd de eerste studie over hoofd-halskanker, waarin is aangetoond dat wachttijden patiëntenlevens kosten. De onderzoekers adviseren patiënten met kanker of verdachte afwijkingen zo vroeg mogelijk te verwijzen naar een oncologisch centrum dat gespecialiseerd is in hoofd-halstumoren. Daarnaast is er behoefte om de zorgpaden voor deze patiënten te optimaliseren.

Chirurgische resectie vormt de basis voor de oncologische behandeling van in potentie curabele vormen van dikkedarmkanker. Toch heeft een groot deel van patiënten ten tijde van de operatie -hoewel niet zichtbaar- minimale residuen van de ziekte. Immunosuppressie, een effect dat optreedt tijdens chirurgie, kan invloed hebben op zowel de terugkeer van de ziekte als de overleving van deze patiënten. Jeroen Vogelaar en collega’s deden literatuuronderzoek naar de relatie tussen epidurale anesthesie en overleving van patiënten na dikkedarmkankerchirurgie en concluderen dat de relatie tussen beiden niet duidelijk is.

Het aantal chirurgische resecties bij patiënten met gastro-intestinale tumoren is tussen 2008 en 2012 gedaald in vergelijking met de periode 1995 – 1998. Dat blijkt uit onderzoek van dr. Arlène Speelman (IKNL) in samenwerking met chirurgen van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. De daling was te zien bij patiënten met maagkanker, dikkedarmkanker, een rectale tumor of periampullaire tumor. Het aantal resecties bij patiënten met alvleesklierkanker nam in recente jaren juist toe. De dalende resectietrend bij de meeste gastrotumoren wordt onder meer toegeschreven aan nieuwe behandelingen, betere diagnostiek en betere selectie van patiënten. 

Steeds meer patiënten met synchrone peritoneale metastasen afkomstig van dikkedarmkanker worden behandeld met een combinatie van cytoreductieve chirurgie (CRS) en hyperthermische intraperitoneale chemotherapie (HIPEC). Op dit moment krijgt bijna 10 procent van deze patiënten een dergelijke behandeling. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke stijging van de mediane overleving naar 32,3 maanden, tegenover 12,6 maanden voor patiënten met palliatieve chemotherapie met / zonder chirurgie. Dat blijkt uit een studie van Lieke Razenberg (IKNL) in samenwerking met specialisten. 

Mei 2015 is in The Lancet Oncology een belangwekkend artikel verschenen over de resultaten van de behandeling van stadium I longkanker. Volgens de huidige Nederlandse richtlijn is chirurgie de standaardbehandeling bij stadium I. Eerder onderzoek op basis van IKNL-data (gepubliceerd in 2010 en 2012) heeft aangetoond dat bestraling een waardevol alternatief kan zijn.