Nieuws

De impact van keratinocytcarcinomen (basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom) en de behandeling van deze aandoening op patiënten is relatief laag, zo blijkt uit onderzoek van Lindy Arts (IKNL) en collega’s. Patiënten rapporteren dat hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven beter is dan die van een normatieve populatie. Volgens de onderzoekers is dat waarschijnlijk het gevolg van aanpassingsgedrag. Ten aanzien van tevredenheid en cosmetische resultaten van diverse type behandelingen vonden de onderzoekers geen statistisch significante verschillen. Zorgverleners kunnen deze kennis gebruiken om patiënten beter te informeren bij het kiezen van een behandeling.

In Nederland krijgen elk jaar circa 1.300 vrouwen de diagnose ‘eierstokkanker’. Hoewel de 5-jaarsoverleving van deze patiënten de afgelopen decennia is verbeterd, is de langetermijnoverleving helaas niet gestegen. Dat blijkt uit het proefschrift ‘Optimising patient selection to improve outcome in advanced ovarian cancer’, waarop Maite Timmermans vrijdag 30 augustus 2019 promoveert aan de Universiteit Maastricht. Daarin onderzocht ze allerlei factoren die mogelijk kunnen bijdragen of bijgedragen hebben aan verbetering van de uitkomsten van zorg, zoals centralisatie van chirurgie, ziekenhuisvolume, regionale variatie, prognostische factoren, behandelvolgorde, wachtperiode bij chemotherapie en optimalisering van patiëntenselectie.

Patiënten met hairy-cell-leukemie (HCL) hebben in Europa gemiddeld een hoge relatieve 5-jaarsoverleving. Toch verschilt de overleving tussen landen. Dit blijkt uit een onderzoek van Avinash Dinmohamed (IKNL) met gegevens van RARECAREnet. Deze database bevat gegevens van 94 kankerregistraties afkomstig van 27 Europese landen, waaronder de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De beperkte toegang tot passende behandelingen en ondersteunende maatregelen heeft volgens de onderzoeker waarschijnlijk bijgedragen aan de verschillen in overleving van HCL in Europa.

De meerwaarde van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) wordt ook buiten Nederland gewaardeerd. Dat bleek weer tijdens het 24^e congres van de ‘European Hematology Association’ dat 13 tot en met 16 juni 2019 werd gehouden. Negen onderzoekers, verbonden aan IKNL, presenteerden hier onder meer landelijke, globale trends in behandeling en overleving van diverse hematologische maligniteiten. Een samenvatting van de belangrijkste trends.

De incidentie van borderline tumoren van de eierstokken is tussen 1993 en 2010 toegenomen in Nederland, maar vertoont sinds 2011 een dalende trend. Dat concluderen Melinda Schuurman (IKNL) en collega’s aan de hand van een studie met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De gesignaleerde daling kan deels worden toegeschreven aan veranderingen in de classificatie van gynaecologische tumoren. De overleving van deze patiënten is hoog en is sinds 1993 verder verbeterd. Dit kan het gevolg zijn van eerdere opsporing van borderline tumoren of verbeterde kennis in het maken van onderscheid tussen borderline en invasieve (gastro-intestinale) tumoren.

Onder zeer oude patiënten (85 jaar en ouder) met colorectale kanker blijft het sterftecijfer hoog in het eerste jaar na de behandeling. Dat concluderen Amanda Bos (IKNL) en collega’s in een studie met gegevens van ruim 52.000 patiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) die tussen 2008 en 2013 zijn geopereerd. Hoewel de leeftijdsgebonden overlevingsverschillen verdwenen na correctie voor sterfte door andere oorzaken, zagen de onderzoekers gunstige trends in de tijd ten aanzien van de 1-jaarsmortaliteit na colorectale chirurgie. Deze bevinding onderstreept dat de overleving van ouderen na een ingrijpende operatie beïnvloedbaar is.

Vrouwen met blaaskanker hebben, vergeleken met mannen, in de eerste twee jaar na diagnose een slechtere overleving. In de jaren daarna is de overleving van mannen en vrouwen met blaaskanker vrijwel gelijk. Dat blijkt uit onderzoek van Anke Richters (IKNL) en collega’s met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Deze bevinding kan belangrijke gevolgen hebben voor de klinische praktijk; in de toekomst zou een meer invasieve behandeling en neo-adjuvante therapie overwogen kunnen worden bij vrouwen met blaaskanker.

Ongeveer één op de vier mannen met blaaskanker die een cystoprostatectomie krijgt, wordt na pathologisch onderzoek van de prostaat gediagnosticeerd met prostaatkanker. Deze “toevallige” ontdekking heeft geen effect op de algehele overleving van blaaskankerpatiënten, zo blijkt uit onderzoek van Bo van Santvoort (IKNL) en collega’s met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Deze bevindingen suggereren dat het klinisch beleid van blaaskankerpatiënten met of zonder prostaatkanker niet zal verschillen en dat de prostaat daarom mogelijk niet meer uitgebreid onderzocht hoeft te worden na radicale cystoprostatectomie. Minder uitgebreid onderzoek van de prostaat kan bijdragen aan hogere efficiëntie en besparing op de zorgkosten.